Diyarbakır’ın Bin Yıllık 10 Gözlü Köprüsü

Diyarbakır’da beni en çok mutlu eden yerlerden birisi oldu kendisi ? Tabi hafta sonu ve kalabalık olmasaydı daha iyi olurdu ama böylesi de güzeldi.

Üzerinde halay çekenler, zurna çalan amca, tabi fotoğraf ve selfie çekenlerle doluydu.

Köprünün çevresinde oturup, bir şeyler atıştırıp suyun keyfini çıkaracağınız birçok kafe bulunmaktadır.

Gelelim şimdi beni büyüleyen bu güzel köprünün detaylarına;

On Gözlü Köprü Diyarbakır’da, şehrin güneyinde Dicle nehri üzerinde yer alıyor. Köprü konum bakımından Dicle üzerinde geçişin en kolay ve rahat olduğu bir noktada inşa edilmiş. Eskiden de Mardin’e gitmek için kullanılan yolmuş kendisi.

Köprü Mervaniler devrinde Diyarbakır hükümdarı Nizamüddevle Nasr tarafından yaptırılmış.

Üzerindeki kitabede 1065 yılına tarihlendirilen tarihi taş köprü, on kesik kemer üzerinde inşa edilen bloklarla Dicle’nin iki yakasını birbirine bağlıyor. Bu köprü 178 metre uzunlukta, 5.6 metre genişliktedir.

Köprüye ulaşabilmek için Diyarbakır merkezinden Dicle yönüne doğru giderken, havaalanının bulunduğu noktadan On Gözlü Köprü tabelasını takip ederek sola dönün karşınıza çıkacaktır. Mardin kapısından toplu taşıma araçları ile de ulaşım sağlayabilirsiniz ya da ben gibi yürümeyi seviyorsanız hava da güzelse yürüyebilirsiniz ?

Tabii bu On Gözlü Köprüyle özdeşleşen Suzan Suzi (Kırklar Dağı’nın düzü) türküsü ve hikayesi de akıllara geliyor. Haydi şimdi onun detayına biraz da bakalım ✨

Diyarbakır’ın güneybatısında, Dicle Nehri kenarında, Kırklar dağı vardır. Bu Kırklar dağının arkasında Kırklar Ziyareti vardır. Çocuğu olmayanlar, buraya gelip dilek dilerlermiş.

Bir Süryani zengin ailenin de hiç çocukları olmuyormuş. Kadın, Kırklar Ziyaretine gelip dilek dilemiş, adak adamış. Bir kızı doğmuş. Adını Suzi (Suzan) koymuşlar. Her yıl doğum gününde, annesi onu süsler giydirir ve Kırklara götürerek bir kurban kestirirmiş. Suzan böylesine bin nazlarla büyüyüp, güzel bir genç kız olmuş. Müslüman komşularının oğlu Adil’le, birbirlerine aşık olmuşlar. Yine bir doğum yıl dönümünde, annesi Suzi’yi, hizmetçilerle beraber kurbanını kesmek üzere, Kırklar Ziyaretine göndermiş. Arkalarından habersizce Adil de gelmiş. Hizmetçilerin kurban kesme telaşından yararlanan Suzi, Adil’le beraber, dağın arkasına dolanmışlar ve orada sevişmişler. Kırklar Ziyareti, bu beraberliği bağışlamamış ve ziyaret Suzi’yi çarpmış. Kız On Gözlü Köprü’nün orada, Dicle’de boğularak ölmüş. Suzi’nin ölümünden sonra, Adil de aklını yitirmiş.

Adil ve Suzi’nin yaşadığı dram da dillerden dile türkü olarak taşınmış.

İşte Adil ve Suzi’nin türküsü:

Kırklar Dağı’nın düzü

Karanlık bastı bizi

Kör olasan zalım Suzan

Ziyaret çarptı bizi

Köprü altı kapkara

Ana gel beni ara

Saçlarıma kumlar doldu

Tarağ getir de tara

Gazi köşkü serindir

Dicle suyun derindir

Ağlama sen garip anam

Kadir mevlam karimdir

Zaman ayırıp okuduğunuz için Teşekkürler Efem ????

Bir yanıt yazın